เพลงพื้นบ้าน

กลุ่ม 2 กลุ่มเพลงปลอบเด็ก

รวมกับกลุ่ม 7,8

เพลงปลอบเด็ก

                หมายถึง  เพลงที่เอาไว้ใช้ปลอบเวลาที่เด็กร้องไห้ โกรธหรือไว้ร้องเล่นกับเด็ก เพื่อให้เด็กผ่อนคลายและสบายอารมณ์

ภาคกลาง

-  เพลงจับปูดำ

จับปูดา ขย้ำปูนา จับปูม้า คว้าปูทะเล

สนุกจริงเอย ชะเอยนอนเปล

* ชะโอ้ละเห่  นอนเปลหลับไป

(ซ้ำ *)

-  โยกเยก

โยกเยกเอย น้ำท่วมเมฆ กระต่ายลอยคอ
หมาหางงอ กอดคอโยกเยก

โยกเยกเอย น้ำท่วมเมฆ กระต่ายลอยคอ
หมาหางงอ กอดคอโยกเยก

-  กุ๊กไก่

กุ๊กกุ๊กไก่  เลี้ยงลูกมาจนใหญ่ ไม่มีนมให้ลูกกิน
ลูกร้องเจี๊ยบ ๆ แม่ก็เรียกไปคุ้ยดิน
ทำมาหากินตามประสาไก่เอย

ภาคอีสาน

-  เพลงจ้ำเข่า

จ้ำเข่าเบี๋ย เอียะลูกนก

จกขี่แล้ แญฮู้คอ
(ซ้ำ)

-  เพลงตั้งไข่

ตั้งไข่ล้ม ต้มไข่กิน
ไข่ตกดิน บ่ได้กินไข่ต้ม

-  เพลงลงแข้งลงขา

กินข้าวแล้วกะลงแข้งลงขา
ลงไปหาสองขาอ้อนต้อน

ภาคใต้

-  เพลงไก่เถื่อน

**ไก่เถื่อนเหอ ขันเทือนทั้งบ้าน
โลกสาวขี้คร้าน นอนให้แม่ปลุก
ฉวยได้ดามขวาน แยงวานดังพรุก

นอนให้แม่ปลุก โลกสาวขี้คร้าน

(ซ้า **) เหอ...

ภาคเหนือ

-   เพลงสิกก้องก๋อ

สิกก้องก๋อ บ่าลอก้องแก้ว
บ่าแคว้งสุก ปลาดุกเน่า

หัวเข่าปม หัวนมปิ้ว
ปิดจะลิวตกน้ำแม่กวง ฮะล้มต้มตั้ม

 ***********************************************

สมาชิกในกลุ่ม กลุ่มเพลงพื้นบ้าน

กลุ่มเพลง  ปลอบเด็ก

1.           นางสาวนิตยา         กลางนา                 รหัสนักศึกษา 57210406102

2.           นางสาวจันทิมา     ชายกวด                  รหัสนักศึกษา 57210406111

3.           นางสาวรัตติยา      ใจคุ้มเก่า                  รหัสนักศึกษา 57210406113

4.           นางสาวสุดารัตน์      อุคำ                      รหัสนักศึกษา 57210406114

5.           นางสาวพัชรี            อ่อนพิมพ์              รหัสนักศึกษา  57210406117

6.           นางสาวปฐมาวดี      แพงทุย                  รหัสนักศึกษา  57210406118

7.           นางสาวปิยากมล      ตงธิ                       รหัสนักศึกษา  57210406119

8.           นางสาวสุธาสินี       ใครบุตร                รหัสนักศึกษา  57210406129

9.           นางสาวศิริรัตน์       สุพร                       รหัสนักศึกษา  57210406131

10.          นางสาวเอื้องฟ้า       เหล่าวงษ์โคตร       รหัสนักศึกษา  57210406135

11.          นางสาวลัดดาวัลย์    ธรรมประชา          รหัสนักศึกษา  57210406136

                           นักศึกษาชั้นปีที่  3 หมู่เรียนที่  1

เสนอ

อาจารย์วัชรวร    วงศ์กันหา

ภาคเรียนที่  2 ปีการศึกษา 2559

   สาขาวิชาภาษาไทย  คณะครุศาสตร์

มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

😎😎😎😎😎

ภารกิจพิเศษ

ภารกิจพิเศษ

         สรุปการวิเคราะห์วรรณกรรมท้องถิ่นของตนเอง

(นิทาน ท้าวโสวัตร์)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

รายงาน

เรื่อง   ท้าวโสวัตร์

จัดทำโดย

นางสาวจันทิมา  ชายกวด เลขที่  11 หมู่ 1 ชั้นปี 3

รหัสนักศึกษา 57210406111

เสนอ

อาจารย์วัชรวร   วงศ์กัณหา

                 รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชาวรรณกรรมท้องถิ่น
             ภาคเรียนที่  2   ปีการศึกษา  2559

             สาขาวิชาภาษาไทย  คณะครุศาสตร์

          มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์



--------------------------------------------------------------------------------------------

                
                                                                                                                                                                                                                                                                                      ก
                                                    

                                                                                     คำนำ

 รายงานฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา วรรณกรรมท้องถิ่น เป็นการศึกษาเรียนรู้ด้วยตนเองนี้เกี่ยวกับเรื่อง นิทานพื้นบ้าน ที่มา  เนื้อหา ของวรรณกรรมพื้นบ้าน อีกทั้งทำให้มีความรู้และเป็นแนวทางแก่ผู้ที่สนใจต่อไป

                การศึกษานี้ ได้รับความช่วยเหลือและคำแนะนำเป็นอย่างดี  จากท่านอาจารย์วัชรวร  วงศ์กัณหา ที่ให้คำแนะนำในการรวบรวม  ผู้จัดทำจึงใคร่ขอขอบพระคุณทุกท่านมา  ณ  โอกาสนี้ด้วย

                                                                                                                               ผู้จัดทำ

                                                                                                                  นางสาวจันทิมา   ชายกวด  

                                                

---------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                                                                                                      ข
                                        
                                                                                  สารบัญ

  เรื่อง                                                                                                                                              หน้า
    -บทที่ 1  สรุปเนื้อหานิทาน ท้าวโสวัตร์                                                                                       1

1.             ที่มาและความสำคัญ                                                                                       2

2.              ประวัติผู้แต่/  ผู้แต่ง/ ปีที่แต่ง                                                                          3

    -บทที่ 2   วิเคราะห์ ชื่อและเนื้อหาในวรรณกรรมเรื่องท้าวโสวัตร์                                               4

1.             ชื่อเรื่องมาจากอะไร                                                                                      4

2.             แก่นเรื่อง                                                                                                       4

3.             โครงเรื่อง                                                                                                      4

4.             ตัวละคร                                                                                                        5

5.             ภาษา                                                                                                             7

6.             ฉาก/สถานที่                                                                                                 7

   -บทที่ 3   ความโดดเด่นของโครงเรื่อง                                                                                          8     

   -บทที่ 4    การนำไประยุกต์ใช้                                                                                                       9                      
บททีสรุป   อินโฟกราฟฟิค เรื่องนิทานท้าวโสวัตร์                                                                         14
อ้างอิง                                                                                                                                              15

--------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                    1

          
                                            

                                      บทที่  1  

                   สรุปเนื้อหานิทาน  ท้าวโสวัตร์            
            

         ท้าวโสวัตร์  บัดนี้จักกล่าวเรื่องนิทานเทศน์ธรรมสอน ชื่อนิทานโสวัตร์วาทแถลงไขแจ้ง กรมจักแปลงตามเรื่องนิทานธรรมเก่า

         กล่าวถึงเมืองหลวงกว้างใหญ่ มีแม่น้ำแผ่ล้อมรอบชื่อว่าเมืองพรหมกฎ ท้าวพรหมทัต กษัตริย์เมืองพรหมกฏ มเหสีเจ้าจันทา มี พระโอรสนามว่าโสวัตกุมาร นางม้าใต้ปราสาทก็ตกลูกม้าสีขาวตัวหนึ่ง โหรทำนายว่าพระโอรสมีบุญบารมีและจะมีพระชายาถึงสี่พระองค์ เมื่อโสวัตอายุได้ 18  พรรษา ท้าวพรหมทัตแต่งตั้งโสวัตเป็นฝ่ายหน้า

       นางฟ้าองค์หนึ่งจุติมาเกิดในดอกบัว พระฤาษีไปพบจึงนำมาเลี้ยงดูเป็นธิดาบุญธรรม ให้ชื่อว่าประทุมมาลวะดี หรือ เรียกว่านาประทุมมา ประทุมที่แปลว่าดอกบัว  นางประทุมมานางมีกลิ่นกายหอม ผิวพรรณผ่องใส เมื่ออายุได้  18  ปี นางประทุมมาลวะดีได้ร้อยมาลัยเสี่ยงทายคู่ครองลอยไปในแม่น้ำใกล้อาศรม โดยอธิษฐานว่าให้พวงมาลัยนี้ไปคล้องข้อมือผู้ที่เป็นคู่ครองของนาง มาลัยนั้นลอยทวนน้ำไปคล้องข้อมือโสวัตร์ซึ่งกำลังสรงน้ำอยู่ โหรทำนายว่าหากพระองค์เดินทางไปยังทิศตะวันออกจะได้เจ้าของมาลัยเป็นคู่ครองและจะได้ชายาถึง 4 พระองค์

       โสวัตร์ทูลลาพระบิดาและพระมารดาไปตามหานาง โดยออกเดินทางไป พบนางประทุมมาอยู่เฝ้าอาศรมคนเดียว นางออกมานั่งรำพันถึงมาลัยที่เสี่ยงไป โสวัตร์บอกนางว่าพระองค์คือผู้ที่ได้มาลัยเสี่ยงทาย โสวัตร์ได้นางเป็นชายา   เมื่อพระฤาษีกลับมาถึงอาศรม จัดพิธีอภิเษกให้  ต่อมานางประทุมมาตั้งครรภ์ วันหนึ่ง

       โสวัตร์กับนางประทุมวดีออกไปเก็บผลไม้ให้พระฤาษี พรานป่าผู้หนึ่งเห็นนางประทุมมาลวะดีก็คิดจะนำไปถวายพระราชา จึงใช้ธนูอาบยาพิษลอบยิงโสวัต ร์ เมื่อโสวัตร์สิ้นพระชนม์พรานก็บังคับให้นางประทุมมาลวะดีเดินทางไปกับตน นางประทุมมา แสร้งออกอุบายหลอกให้พรานป่าตายใจยอมแก้มัดนาง เมื่อพรานหลับนางก็ลอบฆ่าพรานป่า แล้วนางประทุมมาเดินทางต่อไปเรื่อย ๆ ด้วยความทุกข์ยากลำบาก เวลาผ่านไป 5 เดือนนางเดินทางมาถึงฝั่งแม่น้ำ ได้พบพ่อค้าเรือสำเภา พ่อค้าบังคับให้นางลงเรื่อย

        ฝ่ายพระฤาษีเมื่อเห็นโสวัตและนางประทุมวดีหายไปก็ออกตามหา จนพบโสวัตร์นอนสิ้นพระชนม์อยู่ พระฤาษีทำพิธีชุบชีวิตโสวัตและสอนวิชาให้เมื่อสำเร็จวิชา โสวัตทูลลาพระฤาษีไปตามหานางประทุมวดี เมื่อเดินทางไปได้ระยะหนึ่งก็ได้พบนางเงือกและได้นางเงือกเป็นชายา นางเงือกช่วยพาโสวัตร์ไปส่งยังฝั่งตรงข้ามและเล่าให้ฟังว่าฝั่งตรงข้ามเป็นเมืองยักษ์ที่ดุร้ายมาก แม้แต่ม้าที่เหาะผ่านเมืองพญายักษ์ก็ถูกจับไปขังไว้ในกรงเหล็ก ที่ฝั่งน้ำเมืองชนบท นางศุภลักษณ์ธิดาของท้าวจิตราสูร  โสวัตร์ก็ลอบเข้าไปหา

นางศุภลักษณ์และได้นางเป็นชายา โสวัตร์อยู่กับนางศุภลักษณ์ที่ตำหนักโดยไม่มีใครล่วงรู้นอกจากพี่เลี้ยง
 ต่อมาโสวัตร์หนีไปตามหานางประทุมมาและนางศุภลักษณ์ก็ออกตามหาโสวัตร์ และได้พบก็นางประทุมมาที่กำลังท้องแก่ใกล้คลอดบุตร นางศุภลักษณ์ช่วยนางประทุมมาคลอดบุตรได้บุตรชาย ต่อมานางประทุมมาถูกงูกัดตาย นางศุภลักษณ์คร่ำครวญถึงการตายของนางประทุมวดี นางศุภลักษณ์จึงดูแลทารกแทนทันใดน้ำนมของนางก็ไหลมาให้พระโอรสได้ดื่มกิน  ต่อมาพระอินทร์ลงมาช่วยชุบชีวิตนางประทุมมา แล้วนางประทุมมาจึงออกบวช  ต่อมาท้าวโสวัตร์ตามหานางประทุมามาจนพบ และให้นางสึกและกลับบ้านเมืองพร้อมตน โสวัตร์ก็ได้เล่าเรื่องราวที่ผ่านมาให้นางประทุมมาฟังทั้งหมดว่าระหว่างทางจบเจอสิ่งใด พร้อมกลับไปตามเมียที่เหลือปละลูกกลับบ้านเมืองของตนอย่างผาสุขสืบมา


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                        2

                                                                1. ที่มาและความสำคัญ

 นิทานท้าวโสวัตร์เป็นหนังสือครั้งดึกดำบรรพ์ซึ่งจารึกเป็นอักษรลาวอักษรธรรมสู่ใบลานไว้หลายชั่วอายุเป็นหนังสือที่มีโวหารสำนวนไพเราะยิ่งนัก ลาวเวียงเรียกหนังสือประเภทนี้ว่าหนังสือผูก สำหรับอ่านขบคิดเป็นเนติได้ทั้งทางคติโลกและคติธรรม เท่ากับเพลินจิตสมัยใหม่ สำหรับลาวเวียงผู้เป็นเจ้าของภาษา ถือว่าไพเราะยิ่งกว่าทุกเรื่องบรรดาประเภทเพลินจิต แต่นาเสียดาย ที่หนังสือถือกำเนิดเกิดนาน จึงไม่รู้ว่าใครแต่งครั้งไหน เมื่อไร จึงอาจเลอะเลือน คลาดเคลื่อนอยู่บ้าง 

                                                                                                ก. กิ่งแก้ว  ป.

                                                                                          อ. กวีวงศ์  น.ป.พ.   นิทาน

                                         ท้าวโสวัตร์

                                  ……………………..

                               คำกลอนโบราณภาคอีสาน

                       สำนวนไพเราะเสนาะโสต มีรักโศก

                 วิปโยคพรากกัน เหมาะแก่นักอ่านทั่วไป

                                  

                                            โดย

                               อ.กวีวงศ์ และ ก. กิ่งแก้ว ป.

                    
                            ……………………………..                             ราคา 30    บาท                                                                                                                                                   
                                      จัดพิมพ์จำหน่ายที่

      คลังนานาธรรม

                              161/6—8 หน้าตลาดสดเทศบาล 1

                                 ถ.กลางเมือง อ.เมือง จ.ขอนแก่น

                                                                                                                                   

                                    พิมพ์ที่

  โรงพิมพ์ บริษัท สหธรรมิก จำกัด

         54/67,68,71,72 ซอย 12 ถนนเจริญสนิทวงศ์

    แขวงวัดท่าพระ เขตบางกองใหญ่ กรุงเทพฯ 10600

        โทร. 8640434-5,4125887,4125891

           โทรสาร   4123087 มือถือ 01-9238825

----------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                  3

                                                         2. ประวัติหนังสือ

          ผู้แต่ง :  อ. กวีวงศ์

  ชื่อเรื่อง :  นิทานท้าวโสวัตร์ เล่ม 1 / โดย อ. กวีวงศ์ และ ก. กิ่งแก้ว ป.

 พิมพ์ลักษณ์ : ขอนแก่น : คลังนานาธรรม-คลังนานาวิทยา, 2506.

 เลขเรียก  ส 398.295933 อ15ท

 รูปเล่ม [22] หน้า ; 21 ซม.

 หมายเหตุ : ฉบับถ่ายเอกสาร

 หัวเรื่อง : นิทานพื้นเมือง--ไทย (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ)

 ผู้แต่งร่วม : ก. กิ่งแก้ว ป.

 ชื่อเรื่องเพิ่ม : ท้าวโสวัตร์

                             จำหน่ายผ่านทางเว็บ

        ร้านคลังนานาธรรม

       ก่อตั้งพ.ศ. 2480

       161/6-8 ด้านข้างโรงเรียนกัลยาณวัตร ถนนกลางเมือง

      ตำบลในเมือง อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น 40000

     Tel 043-221591, 043-221346 แฟ๊กซ์ 043-223482

       EMAIL: KLANGNANATHAM@GMAIL.COM

------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                          4

                                                                            บทที่ 2 

          การวิเคราะห์ ชื่อและเนื้อหาในวรรณกรรมเรื่องท้าวโสวัตร์  

1. ชื่อเรื่องมาจากอะไร

           สำหรับนิทานเรื่องท้าวโสวัตร์เป็นการตั้งชื่อเรื่องโดยใช้ชื่อตัวละครเอกของเรื่องที่เป็นตัวดำเนินเรื่องราวต่าง ๆ ตั้งแต่ต้นจนจบเรื่อง คือโสวัตร์  ที่ชื่อว่าโสวัตร์เพราะหมอโหรตั้งให้หมายถึงผู้มีบารมีมากและนำมาสู่การตั้งชื่อเรื่อง และวรรณกรรมท้องถิ่นเรื่องนี้ ส่วนมากแล้ววรรณกรรมท้องถิ่นจะนิยมใช้ชื่อตัวละครเอกมาตั้งเป็นชื่อเรื่อง

       นิทานท้าวโสวัตร์นี้ เป็นหนังสือครั้งดึกดำบรรพ์ เป็นหนังสือนิทานเทศน์คำสอนซึ่งจารึกเป็นอักษรลาว เป็นหนังสือที่มีโวหารสำนวนที่ไพเราะยิ่ง ใช้สำหรับอ่านขบคิดเป็นเนติได้ทั้งทางโลกและคติธรรม

2. แก่นเรื่อง

        ความรักแท้ ต่อให้พลัดพรากกันไกลสักเพียงใด สักวันก็จะต้องกลับมาพบกันอยู่ดี

3. โครงเรื่อง         

       การเปิดเรื่อง

          เป็นการกล่าวถึงเมืองที่มีกษัตริย์และมเหสีปกครองเมืองอย่างมีศีลธรรม ไพร่ฟ้าประชาราษฎร์อยู่อย่างมีมีความสุขบ้านเมืองอุดมสมบูรณ์ แต่ทั้งสองพระองค์ไม่มีบุตรสักที จึงได้ทำพิธีขอลูกกับพระอินทร์จนได้มีลูกว่าท้าวโสวัตร์ที่เป็นคนที่มีบุญบารมีมากเกินกว่ามนุษย์ธรรมดามีม้าและพระขรรค์ติดตัวมา

          การดำเนินเรื่อง

    - มีเมืองหนึงชื่อพรหมกฏ มีท้าวพพรหมทัตและนางจันทาผู้ปกครองเมือง มีลูกชาย

ชื่อโสวัตร์

  - วันหนึ่งท้าวโสวัตร์ไปเล่นน้ำจึงพบสาสน์ของนางประทุมมาลวะดีที่อยากได้คู่ครอง ท้าวโสวัตร์จึงเกิดความรักจึงออกตามหา

   -เมื่อเจอนางประทุมมาลวะดีทั้งสองก็อยู่กินกัน จนวันหนึ่งท้าวโสวัตร์ถูกพรานป่าฆ่าแล้วชิงตัวนางประทุมมาลวะดีไป

   - นางประทุมมาลวะเมื่อถูกพรานป่าจับตัวไป ก็คิดถึงอยากกลับไปหาสามีจึงฆ่าพรานป่าทิ้ง

   - ฤาษีเห็นท้าวโสวัตร์นอนตายอยู่จึงสงสาร และชุบชีวิตท้าวโสวัตร์พร้อมสอนวิชาอาคม

   - ท้าวโสวัตร์ตามหานางประทุมมาลวะดีไปจบถึงเมืองยักษ์ก็ได้ลูกสาวยักษ์เป็นเมีย ไปถึงเมืองบาดาลก็ได้ลูกสาวพยาญนาคเป็นเมีย ไปถึงเมืองกุมารีก็ได้นางกุมารีเป็นเมีย

  -จากนั้นเมื่อท้าวโสวัตร์พบนางประทุมมาละวดีก็เล่าเรื่องราวของตน และให้นางกลับไปอยู่ด้วย
 - ท้าวโสวัตร์ไปรับเมียยักษ์ เมียพญานาค เมียกุมารี กลับเมืองด้วย

          ปมของเรื่อง

        โสวัตร์ถูกลอบฆ่าชิงนางประทุมมาไปและเกิดการพลัดพรากของนางประทุมมา

            การคลายปม

          ท้าวโสวัตร์ได้พบกับนางประทุมมาที่บวชอยู่หลังจากที่พระอินทร์ช่วยนางให้ฟื้นจากงูกัด จากนั้นจึงได้ตามหาเมียทั้งหมดเพื่ออยู่ด้วยกัน

          การปิดเรื่อง

      ท้าวโสวัตร์และนางทั้งสี่ที่เป็นเมียและลูกต่างพากันกลับไปหาพ่อและแม่ที่เมืองของตน หลังจากนั้นพ่อของท้าวโสวัตร์จึงได้แต่งตั้งให้ปกครองเมืองแทน สร้างหอปรางค์ให้นางทั้งสี่คนและทั้งหมดก็อยู่กันอย่างมีความสุข


------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                            5

4.ตัวละคร

       1. )  ตัวละครหลัก

1.              ท้าวโสวัตร์  (โสวัตกุมาร)

       ชาติเป็นเทวดา ชื่อ สุวิกรรม เป็น บุตร ของพระอินทร์

ชาติมนุษย์ ชื่อ ท้าวโสวัตร์  (โสวัตกุมาร) เป็นโอรสของท้าวพรหมทัตกับพระมเหสีเจ้าจัน กษัตริย์แห่งเมืองพรมกฎ   ลักษณะนิสัย  เป็นคนเจ้าชู้ รูปงาน และมีความสามารถ พร้อมบุญบารมี

โสวัตร์ มีชายามากและหลัก ๆ  ชื่อว่านาง ประทุมมาลวะดี , ศุภลักษณ์ ,นางนาค,นางกุมารี,และมีลูกมาก

          2.ประทุมมาลวะดี (นางประทุมมา)

ชาติก่อนเป็นนางฟ้าบนสวรรค์และเป็นชายาของสุวิกรรม ชาติมนุษย์ชื่อประทุมมาลวะดีเป็นชายา

ของสุวิกรรมที่ลงมาจุติยังโลกมนุษย์ชื่อโสวัตร์

              อดีตชาติเป็นหนึ่งใน 4 ของชายา สุวิกรรม หรือ ท้าวโสวัตร์ ในชาตินี้ ตามมาเกิดพร้อมสุวิกรรม (ท้าวโสวัตร์) เพราะรัก เป็นนางฟ้าจากสวรรค์มาจุติเกิดจากดอกบัวพระฤาษี รับเลี้ยงไว้เป็นบุตรบุญธรรม และตั้งชื่อว่าประทุมมาลวะดี ลักษณะรูปร่างงดงาม กลิ่นกายหอม ผิวพรรณผ่องใส ชายใด ๆ ต่างหมายปอง  มีความกตัญญูต่อบิดาบุญธรรมคือพระฤาษี เชื่อฟังคำสั่งสอน กิริยามารยาทงดงาม วาจาดี เมื่ออายุ 18 ปี อยากมีคู่ครองไว้ช่วยอยู่ดูแลตนจึ่งได้ร้อยมาลับเพื่อเสี่ยงท้ายคู่ครอง พร้อมอธิฐานว่าหากชายใดเคยทำบุญร่วมกันมาแต่ครั้งก่อนก็ขอให้มาลัยคล้องลงต้องที่ข้อมือของผู้ที่เป็นคู่ครองนั้น พร้อมทั้งลอยพวงพระมาลัยให้ทวนกระแสน้ำไป โสวัตร์เป็นผู้ได้มาลัยและหลงรักนางประทุมมาและได้นางเป็นเมีย

    ------------------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                                              6

   3.พระอินทร์

       เป็นพ่อของโสวัตร์ในชาติที่โสวัตร์เป็นเทวดาชื่อสุวิกรรม และยังเป็นคนที่ทำในโสวัตร์ได้มาเกิดในโลกมนุษย์ตามคำขอของพระมเหสีเจ้าจันทาและท้าวพรหมทัต  พระอินทร์เป็นผู้มีเมตตา และยังเป็นผู้ที่ช่วยชุบชีวิตนางประทุมมาให้ฝืนคืนใหม่เมื่อครั้งนางถูกงูกัดตาย

     4. พระฤาษี

      เป็นผู้มีบารมี เก่ง และยังเป็นผู้ที่รับเลี้ยงนางประทุมมาเป็นบุตรบุญธรรม  และเคยช่วยชีวิตท้าวโสวัตร์ไว้เมื่อครั้งถูกโจรป่าลอบฆ่าตาย เป็นผู้ที่ช่วยชุบชีวิตใหม่ให้และ สอนวิชาให้

     5.ท้าวพรหมทัต  

          กษัตริย์แห่งเมืองพรหมกฏ  เป็นคนดีมีความยุติธรรม มีเมตตากรุณา ครองราชย์มาหลายปีไม่มีกษัตริย์สืบวงศ์พงศ์พันธุ์จึงไปขอลูกจากพระอินทร์ พระอินทร์จึงสั่งให้สุวิกรรมผู้เป็นลูกลงมาเกิดเป็นลูกของท้าวพรหมทัตและพระนางเจ้าจันทาตามคำวอนขอ

    6.พระมเหสีเจ้าจันทา (นางจันทา)

         เป็นพระมเหสีของท้าวพรหมทัตแห่งเมืองพรหมกฎและเป็นพระมารดาของท้าวโสวัตร์ เป็นคนจิตใจโอบอ้อมอารี มีเมตตากรุณา  ชอบทำบุญให้ทาน

        2.) ตัวละครรอง

               1. นางศุภลักษณ์

            เป็นลูกสาวยักษ์ และเป็นชายาของท้าวโสวัตร์  นางมีใจรักแก่ท้าวโสวัตร์มาก จิตใจดี  ชาติก่อนเป็นนางฟ้าบนสวรรค์เป็นหนึงในชายาของสุวิกรรมหรือโสวัตร์ในชาตินี้

              2.นางนาค

            นางนาคหรือนางเงือกอยู่ที่เมืองบาดาล และ เป็นชายาของโสวัตร์

               3.นางกุมารี

            เป็นเจ้าเมืองกุมารี เป็นเมืองที่มีแต่ผู้หญิงปกครอง และเป็นชายาของท้าวโสวัตร์

              4.พรานป่า

         เป็นโจรป่าใจร้ายที่ลอบฆ่าโสวัตร์และชิงตัวนางประทุมมาไปเป็นเมียและภายหลังถูกนางประทุมมาลอบฆ่าตาย

            5.ม้าวิเศษ  หรือม้ากัณฐ์ศว์

         ม้าอาชาไนยม้าวิเศษเหาะได้ที่พระอินทร์ให้ลงมาเกิดพร้อมกัยโสวัตร์


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                                               7

5. ภาษา

          นิทานท้าวโสวัตร์  เป็นคำกลอนโบราณภาคอีสาน  สำนวนไพเราะเสนาะโสต  มีรักโศก  วิปโยคพรากกัน  เหมาะแก่นักอ่านทั่วไป นิทานท้าวโสวัตร์เป็นหนังสือครั้งดึกดำบรรพ์ซึ่งจารึกเป็นอักษรลาวอักษรธรรมสู่ใบลานไว้หลายชั่วอายุเป็นหนังสือที่มีโวหารสำนวนไพเราะยิ่งนัก ลาวเวียงเรียกหนังสือประเภทนี้ว่าหนังสือผูก สำหรับอ่านขบคิดเป็นเนติได้ทั้งทางคติโลกและคติธรรม เท่ากับเพลินจิตสมัยใหม่ สำหรับลาวเวียงผู้เป็นเจ้าของภาษา ถือว่าไพเราะยิ่งกว่าทุกเรื่องบรรดาประเภทเพลินจิต แต่นาเสียดาย ที่หนังสือถือกำเนิดเกิดนาน จึงไม่รู้ว่าใครแต่งครั้งไหน เมื่อไร จึงอาจเลอะเลือน คลาดเคลื่อนอยู่บ้าง 

6.ฉาก/ สถานที่

     1.) ฉากหลัง

         1.ฉากริมแม่น้ำ

             เป็นฉากที่นางประทุมมาลวะดี เสี่ยงทายมาลัยเลือกคู่และเป็นฉากที่โสวัตร์พบนางประทุมมาครั้งแรกและได้นางเป็นเมีย

         2.ฉากในป่า

เป็นฉากที่โสวัตร์ถูกพรานป่าลอบฆ่าชิงนางประทุมมาไป

         3.ฉากอาศรม

             เป็นฉากที่โสวัตร์เจอนางประทุม และเล่าทุกอย่างให้นางฟังพร้อมขอให้นางสึกจากการบวชพร้อมให้กลับบ้านเมืองไปพร้อมกับตน

     2.) ฉากรอง

           1.ฉากในเมือง

             เป็นฉากที่เล่าเรื่องดำเนินเรื่องและเป็นสถานที่โสวัตร์ถือกำเนิด และเป็นฉากปิดเรื่อง

          2.ฉากบนสวรรค์

            เป็นฉากที่พระอินทร์ดำเนิดการให้ตัวละครต่าง ๆ ลงมาเกิด

          3.ฉากเมืองยักษ์

            เมืองยักษ์เป็นสถานที่ยักษ์อาศัยอยู่และโสวัตร์ก็ได้เมียเพิ่มที่ฉากนี้คือได้นางศุภลักษณ์มาเป็นเมีย

         4.ฉากเมืองกุมารี

            เป็นฉากที่อยู่ของนางกุมารีเจ้าเมืองที่ปกครองด้วยสตรี และเป็นฉากที่โสวัตร์ได้นางกุมารีมาเป็นเมีย

        5.ฉากเมืองบาดาล

           โสวัตร์เข้าไปเมืองบาดาและได้นางนาคมาเป็นเมีย

     6.ฉากในป่า

         เป็นฉากที่ดำเนินเรื่องตามหากันไปมา พลัดพราก และพบเจอ  อุปสรรค์ต่าง ๆ แตกต่างกันไปของแต่ละตัวละครในเรื่อง

--------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                            8

บทที่ 3
ความโดดเด่นของโครงเรื่อง   

       วรรณกรรมท้องถิ่น นิทานเรื่องท้าวโสวัตร์ (นิทานเรื่องนี้เราจะจำตอนไหนได้ที่สำคัญ ของเรื่อง)

นิทานเรื่องนี้เด่น ๆ  ที่อ่านและฟังเราก็มักจะจำตอนที่ประทุมมาส่งสารเสี่ยงทายหาคู่ครอง  ชื่อตอนว่า

      ตอน นางประประทุมมาเสียงทายหาผัว   เป็นตอนที่นางอธิฐานหาคู่ครองด้วยการร้อยลอยพวงมาลัยลอยทวนกระแสน้ำไปและก็ได้คล้องลงที่ตรงข้อมือของคนที่เป็นคู่ครองของนาง

      ตอน บทท้าวโสวัตร์พบสาร  เป็นตอนที่ท้าวโสวัตร์อยากอาบน้ำในแม่น้ำและได้มาลัยของนางประทุมมาก็เกิดชอบมาลัยนี้มาก โสวัตร์จึงออกตามหาเจ้าของพวงพระมาลัยจนพบนางประทุมมาและได้นางเป็นเมีย เพราะเสน่ห์หาและรักนางประทุมมามาก

     หมายเหตุ ความโดดเด่นของเนื้อเรื่องและภาษาที่แฝงอยู่

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                                                                                  9

บทที่ 4

การนำไปประยุกต์ใช้

1.)         นิทาน ท้าวโสวัตร์ ปัจจุบันถูกนำไปใช้ในด้านใดบ้าง.
1. สรภัญญะ นางประทุมวดี 

            บัดนี้สิขอกล่าวถึงเรื่องราวแต่คราวก่อนพอ  เว้าจากบทละครเป็นทำนองสรภัญญะ เป็นบทกลอนสอนใจ ออ  เอ่ย       (ดนตรี)

             จากเรื่องพระนางประทุมวดีเจ้างามเลิศล้ำชายใดใด  ต่างหลงนางต่างหมายปอง  จ้องพวกพระนาง เกิดมาในดอกบัว ตามืดมัว ผิวพรรณผ่องใส  ได้เจ้าตารับเลี้ยงไว้ จนว่าใหญ่ โตขึ้นมา

            อยากมีพระคู่ครอง  บุญร่วมนอนเวลายามหนาว ยามเช้าให้กายป่วยคนอยู่ด้วย ช่วยดูแล  ลอยพวงพระมาลัยเพื่อเสี่ยงทายพระคู่ครอง  อธิฐานกับลำคลองให้พบคู่ครองดั่งปรารถนา

                                           (ดนตรี)

             หนุ่มน้อยนามโสวัตร์กุมารกษัตริย์แห่งกรุงเมืองใหญ่ ได้พบเจอพระมาลัย  ลอยเข้าไปไหลเข้ามา เก็บเอาพวงพระมาลาออกนำหาเจ้าของเร็วไว  จะเจ้าตากับวาใหญ่สมฤหัยเมื่อเจอพระนาง  จากนั้นได้ครอบหัตถ์ทั้งสอง หัตถ์องค์แน่นแก่นตามหากันข้ามทิศ ข้ามแดน  ได้ทดแทน 

ดังปรารถนา  ครอบครองพระฤหัย  สมดังใจปรารถนาออกหากัน  ชั่วกาลนาน  จนวิมารสูญสู่ฉิมพลี  จนวิมานสูญหาย  ตายเทอญ

              เผยแพร่เมื่อ 11  ก.พ. 2010

ดนตรี : โปงลาง นาฏศิลป์ กาฬสินธุ์

ขับร้อง : อุ้ม จินตนา  บุญส่ง

เพื่อ สืบสาน ดนตรีอีสานเดิม ๆ โดยแท้จริง

   https://www.youtube.com/watch?v=xBwcIAhaPSs1.ทำสื่อการสอนใน  Youtube

----------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                                                                                            10

  2.สื่อการเรียนรู้

http://topicstock.pantip.com/camera/topicstock/2012/03/O11774011/O11774011.html

นางผู้เกิดจากดอกบัว ปทุมวดี          

นางปทุมวดี  นางในวรรณคดี

เรื่องย่อ... โสวัต

      พระเจ้าพรหมทัตกษัตริย์แห่งเมืองพรหมกุฎ มเหสีชื่อสุมณฑาเทวี ประสูติโอรสนามว่า โสวัตกุมาร ขณะที่กำลังทรงพระครรภ์นั้น   นางม้าตัวหนึ่งซึ่งอาศัยอยู่ใต้ถุนปรางค์ปราสาทก็ตั้งท้อง

และตกลูกเป็นม้าอาชาไนยวันเดียวกับที่โสวัตประสูติ ยังมีนางฟ้าองค์หนึ่งจุติลงมาเกิดในดอกบัวใกล้อาศรมของพระดาบสที่ปาหิมพานต์  พระดาบสพบเข้าก็นำมาเลี้ยงเป็นธิดา ให้นามตามชาติกำเนิดว่า ปทุมวดี

อยู่มาจนอายุย่างเข้ารุ่นสาว วันหนึ่งนางเก็บดอกไม้ร้อยกรองเป็นพวงมาลัย   เสี่ยงไปตามสายธารใกล้อาศรมทั้งอธิษฐานว่า  หากใครเป็นคู่ของนางขอให้มาลัยนี้ลอยไปคล้องข้อมือผู้นั้นไว้  วันนั้นโสวัตกุมารลงสรงสนานในแม่น้ำ พวงมาลัยของนางปทุมวดี ก็ลอยเข้าสวมข้อพระกรไว้  โหรทำนายว่า หากพระองค์เสด็จไปทางทิศตะวันออกจะได้เจ้าของมาลัยเป็นคู่ครอง

ที่มา ...

http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=visutthisiri&date=25-07-2010&group=12&gblog=14

จากคุณ   : นายปาฏิหาริย์  FriendFlock

เขียนเมื่อ: 1 มี.ค. 55 02:55:10



-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                                   11

3.นำมาเล่นเป็นละครเวที

เรื่อง  โสวัตกุมารและนางปทุมวดี NR502

                  https://www.youtube.com/watch?v=OI3ZRadPeEM&t=1052s

เผยแพร่เมื่อ 1 มี.ค. 2012

โสวัตและนางปทุมวดี

นำแสดงโดย

นายไซ ไซสวัสดิ์ รับบทเป็น โสวัต                                 นางสาวมารดา วงษ์ชะอุ่ม รับบทเป็น นางปทุมวดี

นายวชิระ ชำนาญ รับบทเป็น พรานป่า                            นายพิษณุนาถ บุญรักษา รับบทเป็น นายสำเภา

นางสาววณาภรณ์ มณีรัตน์ รับบทเป็น ภริยานายสำเภา    นายอมรเทพ ถาระโท รับบทเป็น พระเจ้าพรหมทัต

นางสาวชนานันท์ กาศสมบูรณ์ รับบทเป็น นางสุมณธาเทวี

ผู้กำกับการแสดง          นางสาวสุภัคศิริสุวิวัฒนา

ผู้ช่วยผู้กำกับ                นางสาวกวิสราเทียนทอง

ผู้เขียนบทละคร           นางสาวสุภัคศิริสุวิวัฒนา         นางสาวกวิสราเทียนทอง

ผู้กำกับเวที                   นางสาวเมตตาพรตุ้ยดง

หัวหน้าฝ่ายฉาก           นางสาววริศรา วีระเกษม

ฝ่ายเครื่องแต่งกาย       นางสาวจิรภัทร์ โกสินทร์

ตัดต่อ                          เด็กหญิงกนกวรรณ สุวิวัฒนา

ขอขอบคุณ

คุณครูพลร่มดอกแก้ว        ครูผู้สอนวิชาภาษาไทย         คุณครูกฤษณากาญจนสุระกิจ    

ครูผู้สอนวิชานาฏศิลป์       คุณครูวาณี สุทธกุล               คุณครูกชณัชสันธนประกิรติ

ครูที่ปรึกษาและขอขอบคุณเพื่อนๆนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๕ทุกๆคน

โรงเรียนนารีรัตน์จังหวัดแพร่

ขอบคุณค่ะ / ครับ

หมวดหมู่

การศึกษา

สัญญาอนุญาต

สัญญาอนุญาตมาตรฐานของ YouTube


-----------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                                   12

           4.เรื่องที่ 18 โสวัตกุมารกับนางปทุมวดี

             เผยแพร่เมื่อ 8 ก.ย. 2012

การสอบละครรำ วิชานาฎศิลป์ ม.6 โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาน้อมเกล้า

ดูวีดีโอทั้งหมดได้ที่

          https://www.youtube.com/playlist?list...

https://www.youtube.com/watch?v=aQ43tZhe7-k

     5. 18 ฟ้อนมาลัยฮักนางปทุมวดี

               เผยแพร่เมื่อ 21 พ.ย. 2015

        หมวดหมู่      บุคคลและบล็อก

       สัญญาอนุญาต     สัญญาอนุญาตมาตรฐานของ YouTube

                 https://www.youtube.com/watch?v=p0CWfHzW13E

     6.ลายฟ้อนปทุมมาลอยมาลาตามหาฮัก

     เผยแพร่เมื่อ 7 ต.ค. 2016

ขออนุญาตเจ้าของลงผลงาน

สรภัญญะ นางปทุมวดี

ฟ้อนถวายศรัทธาบูชาปราสาทพึ่ง

หมวดหมู่     บุคคลและบล็อก

สัญญาอนุญาต    สัญญาอนุญาตมาตรฐานของ YouTube

            https://www.youtube.com/watch?v=XK8UMKwMo5Q

  7.ลายเสี่ยงฮักนางปทุมวดี [Official Audio]

ผยแพร่เมื่อ 26 พ.ย. 2015

Sound

หมวดหมู่     เพลง

สัญญาอนุญาต    สัญญาอนุญาตมาตรฐานของ YouTube

             https://www.youtube.com/watch?v=9iW4S42TSiM

------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                                                                                                  13

                8.ใบความรู้

            เรื่อง วรรณกรรมท้องถิ่น

กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย  ปีการศึกษา ๒๕๕๖

ผู้สอน    นางสาววิจิตรา  สามาอาพัฒนา

      https://www.google.co.th

          9.โสวัตกลอนสวด  (นามานุกรมวรรณคดีไทย)

รหัสข้อมูล   TLD-001-276

ชื่อเรื่องหลัก    โสวัตกลอนสวด

ผู้แต่ง  ไม่ปรากฏ

คำประพันธ์   นิทาน

ฉันทลักษณ์    กาพย์ฉบัง , กาพย์ยานี , กาพย์สุรางคนางค์

เนื้อเรื่องย่อ  กล่าวถึงท้าวพรหมทัตกษัตริย์เมืองพรหมกุฏ……………

ผู้เรียบเรียง     ณัฐกาญจน์ นาคนวล

เอกสารอ้างอิง     ศิลปากร, กรม. โสวัตกลอนสวด. กรุงเทพฯ : สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, 2548.

คำสำคัญ    นิทาน , โสวัต , ท้าวพรหมทัต , เมืองพรหมกุฏ , นางสุมณฑาเทวี , ม้าวิเศษ , ม้าเหาะได้ , นางที่เกิดจากดอกบัว , กลิ่นกายหอม , นางประทุมวดี , ฤาษีเลี้ยงดู , เสี่ยงพวงมาลัยเลือกคู่ , ม้ากัณฐัศว์ , ต้องศรพิษ , ชุบชีวิต , นางเงือก , นางศุภลักษณ์ , นางศรีวรดี

http://www.sac.or.th/databases/thailitdir/detail.php?meta_id=272

 

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

                                                                                                                                                           14

บทที่สรุป

 อินโฟกราฟฟิค

เรื่อง นิทาน ท้าวโสวัตร์

 ภาพอินโฟกราฟฟิค ( Infographic)

      โครงเรื่อง นิทาน ท้าวโสวัตร์

โครงเรื่อง

         นิทาน ท้าวโสวัตร์

1.)  มีเมืองหนึ่งชื่อเมืองพรหมกฎ มีท้าวพรหมทัตและนางจันทาผู้ปกครองเมือง กำเนิดลูกชายชื่อโสวัตกุมาร

2.) ประทุมมาเลือกคู่ส่งสารเสี่ยงทายตามน้ำ นางประทุมมาเป็นบุตรบุญธรรมพระฤาษี

3.)  โสวัตร์ได้รับสารจากประทุมมา และได้ประทุมมาเป็นเมีย อยู่กินฉันท์สามีภรรยา

4.) ทั้งสองออกหาผลไม้ป่า โสวัตร์ก็ถูกพรานป่าลอบฆ่าชิงเอานางประทุมมา

5.) ประทุมมาลอบฆ่าพรานป่าแล้วหนี พเนจรไปเรื่อย ๆ

6.) พระฤาษีเห็นว่าค่ำแล้วทั้งสองยังไม่กลับมาสักทีเลยออกตามหาพบโสวัตร์นอนตายอยู่ จึงชุบชีวิตใหม่

      และสอนวิชาอาคมให้จนสำเร็จ

7.) โสวัตเรียนวิชาสำเร็จก็ออกตามหานางประทุมมา

8.) โสวัตร์เดินทางเข้าไปให้เมืองยักษ์ก็ลักลอบได้ลูกสาวยักษ์มาเป็นเมีย

9.)  โสวัตร์เดินทางไปเมืองบาดาลก็ได้นางนาคลูกสาวพญานาคมาเป็นเมีย

10.) โสวัตร์ได้เดินทางไปเมืองกุมารีก็ได้นางกุมารีเป็นเมียซึ่งเป็นเจ้าเมืองกุมารี

11.) นางประทุมมาถูกงูกัดตาย

12.) พระอินทรีย์ลงมาช่วยชุบชีวิตนางประทุมมา

13.) ประทุมมาออกบวช

14.) โสวัตร์ได้พบประทุมมา

15.) โสวัตร์เล่าเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่ผ่านมาทั้งหมดให้ประทุมมาฟัง

16.) โสวัตร์บอกให้ประทุมมาสึก แล้วกลับเมืองพร้อมเขา

17.) โสวัตร์พาเมียทั้ง 4 และ ลูก เดินทางกลับเมืองของตน

18.) โสวัตร์กลับมาครองราชย์อย่างมีความสุขสืบมา

 -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
                                                                                                                                                       15

อ้างอิง

       อ.กวีวงศ์,และ ก.กิ่งแก้ว ป. (2454). นิทานท้าวโสวัตร์.โรงพิมพ์ บริษัท สหธรรมมิก จำกัด 45/67,68,71,72,

      ///////ซอย 12 . ถนนจรัญสนิทวงศ์  แขวงวัดท่าพระ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพ ฯ 10600.

      ณัฐกาญจน์ นาคนวล. (2548). นามานุกรมวรรณคดีไทย .

      https://www.google.co.th

      https://www.youtube.com/playlist?list...

      https://www.youtube.com/watch?v=aQ43tZhe7-k

       https://www.youtube.com/watch?v=xBwcIAhaPSs1.ทำสื่อการสอนใน  Youtube

      http://topicstock.pantip.com/camera/topicstock/2012/03/O11774011/O11774011.html

      https://www.youtube.com/watch?v=9iW4S42TSiM

      http://www.sac.or.th/databases/thailitdir/detail.php?meta_id=272

      https://www.youtube.com/watch?v=OI3ZRadPeEM&t=1052s






----------------------------------------------------------------------------------------------------------------


 

สรุปรายงานท้ายเรื่องเป็นอินโฟกราฟฟิค

เรื่อง นิทาน ท้าวโสวัตร์

               นางสาวจันทิมา ชายกวด เลขที่ 11 หมู่ 1 ชั้นปี 3 รหัสนักศึกษา 57210406111
      สาขาวิชาภาษาไทย คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์